.RS domen uveo podršku za dijakritičke znakove i postao deo svetske IDN mreže

Pored slova iz srpskog, nazivi .RS domena od juče mogu da sadrže i slova pisama albanskog, bošnjačkog, hrvatskog, češkog, nemačkog, mađarskog, crnogorskog, rumunskog, romskog, slovačkog, slovenačkog i vlaškog jezika, uz moguću upotrebu 67 latiničnih slova (dijakritika).

Nazivi koji sadrže bilo koje slovo više u odnosu na engleski alfabet (tj. ASCII kod), nazivaju se IDN (Internationalized Domain Name), a juče je počela registracija IDN naziva u okviru .RS domena. IDN se kao Internet pojam pojavio još 1996, da bi 2000. bila omogućena registracija IDN naziva u okviru .COM i .NET domena.

Podsetimo, 2003. godine ICANN, organizacija koja upravlja globalnom adresnom strukturom Interneta, usvojila je IDN standard. Iste godine na 32. sednici Generalne skupštine UNESCO-a u Parizu, usvojena je preporuka kojom se sugeriše promocija i ravnopravno korišćenja različitih jezika i pisama na Internetu.

IDN za efikasniju pretragu na Internetu

Prateći svetske trendove, RNIDS je još 2012. omogućio registraciju ćiriličkih naziva u okviru .СРБ domena, a sada će u okviru naziva .RS domena omogućiti upotrebu šireg skupa latiničnih slova koja se koriste u Republici Srbiji.

Novine vezane za nacionalni domen za Netokraciju je komentarisao i direktor RNIDS-a, Vladimir Manić, koji je tom prilikom izjavio:

Da bismo se priključili velikoj svetskoj porodici IDN domena, omogućili smo korišćenje slova koja su specifična za različita latinična pisma koja se koriste u Republici Srbiji. IDN predstavlja inovaciju u smislu višejezičnosti koja je u poslednjih 15 godina našla svoju primenu u Internet svetu i pokazala se kao izuzetno korisna. To je upravo razlog zbog kog smo se opredelili da projekat komuniciramo pod sloganom “.RS domen više vredi”, jer ova inovacija donosi dodatni kvalitet za korisnike.

Kako Manić kaže, s jedne strane .RS IDN domen omogućava pre svega jednoznačnu komunikaciju, jer (ne)korišćenje slova sa dijakritičkim znacima može u potpunosti da promeni smisao neke reči (npr. spanac.rs može da bude i španac.rs i spanać.rs, nis.rs može da pripada Naftnoj industriji Srbije, ali i gradu Nišu itd). U okviru IDN naziva takvi problemi ne postoje, smatra naš sagovornik, navodeći i druge benefite ove promene:

S druge strane, IDN omogućava efikasniju pretragu na Internetu, jer sada postoji mogućnost da se naziv nekog domena napiše upravo onako kako se određeni pojam i pretražuje. Osim toga, već sada se, po Guglovim statistikama, 20-ak procenata svih pretraga izvrši glasom, sa tendencijom drastičnog porasta u sledećih par godina. U takvim okolnostima, vrlo je korisno da se nazivi domena pišu upravo onako kako se izgovaraju.

Registracija novog naziva samo za registrante postojećih .RS domena

On između ostalog dodaje da je RNIDS 2016. godine osnovao radnu grupu za uvođenje IDN-a, koja je komunicirala sa nacionalnim zajednicama. Njen doprinos je bio od izuzetne važnosti za adekvatno sagledavanje pisama koja su u upotrebi u Republici Srbiji. Zahvaljujući ovoj komunikaciji, prikupljene su informacije koje su bile polazna osnova za tehničke i organizacione pripreme za uvođenje IDN-a.

“U narednom periodu nam predstoje promotivno-edukativne aktivnosti vezane za korišćenje IDN domena, sa različitim grupama korisnika, uključujući i predstavnike nacionalnih manjina. Paralelno sa tim, radićemo na pripremi proširenja skupa podržanih pisama u ćiriličkom .срб domenu. Sve to će kulminirati na našoj godišnjoj DIDS konferenciji 5. marta 2019. godine, kada će početi period slobodne registracije u oba domenska prostora”, zaključio je na kraju Vladimir.

U početnom periodu pravo na registraciju IDN domena će imati samo registranti postojećih .RS domena. Njima će biti omogućena registracija novog IDN naziva .RS domena koji na određenim pozicijama umesto ASCII slova ima odgovarajuća “IDN slova” koja ranije nisu bila na raspolaganju. Detaljnije informacije o proceduri registracije IDN naziva .RS domena možete pronaći na zvaničnom sajtu RNIDS-a.